Zakoeski

De zakoeski van Rusland zijn al bijna even gekend als de tapas uit Spanje.  De ontstaansgeschiedenis is echter totaal anders.

In vervlogen eeuwen werden zakoeski alleen in de huizen van de rijken geserveerd. Als er gasten kwamen, arriveerden deze op willekeurige tijden en ze kwamen vaak van ver. Een zakoeskitafel stond klaar in de gang, zodat de vermoeide en hongerige gasten zich aan de hapjes tegoed konden doen zonder het hele huishouden te hoeven wekken. Een karaf wodka had een ereplaats op de tafel en in de winter werd in de samowaar thee warm gehouden.

Oorspronkelijk waren de zakoeski amuses of tussendoortjes. Het aantal gerechten nam geleidelijk toe en de gasten vonden het steeds moeilijker om zich niet vol te eten. Vaak hadden ze dus al gegeten voor het menu moest beginnen.

Bij zakoeski wordt steevast wodka geserveerd. Er zijn maar twee regels: geen bier en wodka mengen en de gastvrouw wordt altijd eerst bediend.

Gelaagde haringsalade

Blini's – symbool van leven

Buiten Rusland zijn blini's gemaakt van boekweit, maar de Russen zelf gebruiken tarwebloem. Sinds oude heidense tijden staan ze symbool voor leven en vruchtbaarheid. Tijdens Maslenitsa, het feest waarmee de terugkeer van de lente wordt gevierd, vormen blini's een week lang het voornaamste voedsel. Ook tijdens de bevalling zijn blini's het voedsel om op kracht te komen. 'Het leven begint en eindigt bij blini's,' zeggen de Russen.

Blini met zure room en lompviseieren

Specerijen

Lekker eten kan niet zonder groenten en specerijen.  De subtiele smaak van saffraan, de aardse smaak van komijn, de pit van een chilipeper, allemaal kunnen ze een gerecht transformeren tot net dat ietsje meer.
Naast culinaire toepassingen hebben specerijen nog heel wat andere rollen gespeeld: religieuze (voor offergaven), preservatieve (om voedingsmiddelen te bewaren en om lijken te balsemen), maar zeker ook een medische.  Tijdens de middeleeuwen waren specerijen een belangrijk onderdeel in de bestrijding van de pest.  Saffraan werd bedacht met de gave van de inperking van de ziekte.  Het was zeker niet alleen bijgeloof van de patiënten; ook de dokters gingen hierin mee.  De uitgedoste pestdokters (gewaxt gewaad tot over de enkels, staf) hadden in de snavels van de typische beschermende hoofddeksels een keur aan specerijen en geurstoffen.  Van azijn tot rozenblaadjes, van karwij tot saffraan, allemaal terug te vinden in de 'doktersbek'.  Zij dienden om de stank van de pest te verdrijven, maar ook omdat de dokters geloofden in de genezende krachten van de specerijen.
De pest genezen konden ze niet, maar tal van specerijen hebben wel een positieve invloed op onze gezondheid.  Zo is gember een zeer goed middel tegen misselijkheid en reisziekte.  Look heeft een goede invloed op hart- en vaatziekten.  Meer weten over kruiden en specerijen en geneeskunde: bezoek eens de site van botanicus James Wong.  Meer weten over de geschiedenis van de specerijen: lezing of workshop op maat te boeken via Qarfa.

Slavische keuken

Zoals steeds doe ik heel wat research voor een kookworkshop en voor de kookworkshop rond de Slavische keuken was dat niet anders.  Net zoals in Scandinavië houden Polen, Tsjechen, Hongaren en co veel van paddestoelen.  Een duur goedje in de winkel, maar als alles voor handen is in de rijkdom van je eigen bossen hoeft dat natuurlijk niet zo te zijn.  Het is een leuke weekendactiviteit om in de herfst door de bossen te gaan zwerven en op zoek te gaan naar edele soorten als eekhoorntjesbrood, girolles, trompettes de mort,… of morieljes in de lente.  Doorheen de eeuwen heeft menigeen al het leven gelaten bij de verkeerde keuze, de giftige soorten, maar dat kan de pret niet bederven!  In Polen kan je op sommige plaatsen paddestoelen kopen naast de snelweg.  Niets zo lekker als vers geplukte paddestoelen die nog geuren naar het bos!

In de workshop maakten we een Tsjechisch gerecht: een strudel gevuld met bospaddestoelen met een saus van verse kruiden en zure room…