Kruisbes

In de winkel zijn ze al niet meer te vinden, maar onze tuin bulkte (1 plantje maar) vorige week nog van de kruisbessen of stekelbessen.  Ik geef jullie graag wat tips mee om ze te kweken, klaar te maken of te kopen.

Koop alleen bessen die er fris en niet gerimpeld uitzien.

Plant alleen meeldauwtolerante rassen. Dit voorkomt een hoop ellende en het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de tuin.

Kruisbes kan prima tegen halfschaduw. Er is dus altijd wel ergens plek voor 1 struik.  Hou er wel rekening mee dat de planten dan iets later vruchten dragen.

Kruisbessen zijn zelfbestuivend dus aan 1 struik heb je genoeg.

Kruisbessenstruiken kun je beter niet in de winter kopen. De kleine, tere planten overleven de winter nogal vaak niet. In het vroege voorjaar lopen alleen de gezonde exemplaren uit en dat is zonde. April, mei is prima. Geef dan wel genoeg water zodat de planten aanslaan.

Kruisbessen zijn prima in te vriezen. Handig voor een grote oogst dus! Goed wassen en uit laten lekken. Ze zien er na ontdooien niet meer zo mooi uit maar kunnen prima in taart of compôte.

Combineer kruisbessen met vet vlees zoals eend, gans of makreel. Het frisse zuur combineert goed bij het vette vlees.

Kruisbessen zijn goed te bewaren in de koelkast. Haal ze even uit het bakje en leg ze op bord zodat ze niet meer op elkaar liggen.

Kruisbessen zijn heel gezond: ze bevatten veel vitamine C en anti-oxidanten.

Kruisbessen zijn goed te combineren met munt. Het geeft jam of gelei een extra frisse smaak.

Kook voor jam de bessen niet te hard dan blijft de vorm intact.

Taart!

300 gr kruisbessen

300 g bessen naar keuze

200 gr suiker gemengd met heel veel kaneel en vanillesuiker

2 grote eetlepels aardbeienjam

100 gr rozijnen

1 eetlepel maïzena

200 gr bloem

½ theelepeltje zout of een flinke snuf

100 gr boter, koud in blokjes gesneden

3 eetlepels ijswater

Doe de bessen samen met de suiker, aardbeienjam, rozijnen en maïzena in een kom, hussel onder elkaar en laat even staan.

Doe de ingrediënten van het deeg in een kom en kneed met je handen tot er een gladde bal ontstaat. Voeg eventueel meer lepels ijswater toe als het deeg te droog is.

Zet het deeg even in de koelkast (30 minuten) of in de diepvries (10 minuten).

Verwarm de hete lucht oven voor op 180° graden.

Rol het deeg uit en doe het deeg in een ronde springvorm van ongeveer 23 cm.  Bak tien minuten blind in de oven.  De besjes verliezen veel vocht en bij blind bakken blijft het deeg dan toch krokant.

Verdeel de kruisbessenvulling in het deeg, druk eventueel aan zodat het oppervlakte gelijk ligt.

Bak de taart ongeveer 45 minuten tot het deeg goudbruin zijn en de kruisbessen zacht.

Barbecuetijd!

Gisteren was de eerste zomerdag en het ziet er niet meteen barbecuetijd uit, maar met onze tips ga je alvast goed van start wanneer de zon van de partij is!

Zorg er eerst en vooral voor dat je goed voorbereid bent voor je begint: een barbecue vraagt veel aandacht en het is dus belangrijk dat je niet de hele tijd van de barbecue weg moet om nog iets te halen of klaar te maken.
Begin de dag vooraf met vlees te marineren.  Je hebt minimum 4 uren nodig en maximum 24 uren om het vlees de intense smaak van een marinade of rug (een droog ingewreven specerijenmengsel) te geven.  De zuren in een marinade (bvb. citroen of yoghurt) zorgen ervoor dat je vlees malser wordt.  Net voor het barbecuen kan je wel best met een keukenpapiertje het meeste van de marinade verwijderen.  Het is namelijk het te veel aan marinade dat vaak snel verbrandt op de barbecue.
Maak je spiesjes, denk er dan om ze vooraf in water te weken.  Natte stokjes verbranden niet op de barbecue.

Reken ongeveer op 1 uur vooraleer je barbecue na het aansteken klaar is voor gebruik.  Er mogen geen vlammen en rook meer zijn; de kooltjes moeten witheet zijn.  De rook is toxisch en het is dus niet aangeraden om al te beginnen bakken als de barbecue nog rookt.  Gebruik de hitte 'verstandig': start met dikkere stukken vlees (entrecote of kippenbillen).  Als de buitenkant mooi dichtgeschroeid is en het vlees is nog niet gaar, verplaats het dan naar een deel van de barbecue dat minder heet is.   Bij een ronde barbecue zijn dat de buitenkanten.  Bij een vierkante hangt het af van waar je de meeste kolen hebt gelegd.  Grote stukken kan je ook eerst wat garen in aluminiumfolie.  Als de barbecue minder heet is, kan je makkelijk nog iets klaar maken met kaas, een papillot of een dessertje.

Zet een emmer water klaar naast de barbecue.  Handig om je handen eens te spoelen, maar ook veilig!

Gebruik lange tangen om je niet verbranden.  Een ijzeren borstel helpt om tussendoor etensresten van de barbecue te verwijderen, maar dat lukt ook met een prop aluminiumfolie.

Maak een werkvlak naast je barbecue met twee snijplanken (een voor rauw en een voor gebakken vlees), messen, marinade, borsteltjes, olie...

Groenten en fruit doen het ook goed op de barbecue: denk maar aan gegrilde venkel of tomaat, een ananas of perzik geroosterd als dessert... Hieronder een veggie ideetje uit onze jaarlijkse veggie barbecueworkshop:

Falafel met tzatziki van rode biet

400g kikkererwten in blik

½ rode ui

1 bakje tuinkers

1 limoen

1 roode pepertje

½ bosje koriander

1 tl komijn

½ tl paprika

1 ei

6 el bloem

4 el olijfolie

tzatziki:

2 t look

200 g rode biet

200 g zure room

1 el rode wijnazijn

1 el olijfolie

dille

• Laat de kikkererwten uitlekken en mix ze in de keukenrobot met ui, tuinkers, peper, koriader, komijn en paprika.
• Voeg manueel ei en wat bloem toe, tot het ene stevig mengsel wordt.
• Maak er burgertjes van en wentel ze door de bloem.
• Bak op de barbecue.
• Snij de biet in fijne blokjes en meng met de andere ingrediënten. Serveer met de falafel.
  
  
  
  
  

Aardbeien brengen de lente terug!

Geen enkele vrucht geeft een lentegevoel zoals de aardbei dat doet!  Menig fruitverkoper zal beamen dat als de eerste zonnestralen van de partij zijn de aardbeien de toonbank over vliegen.  Binnen het fruitaanbod zijn de aardbeien dan ook het meest weergevoelig!

Onze geliefde aardbei is ook een adellijke vrucht.  Elk jaar is er een collegiale strijd tussen de telers in diverse regio's wie de vorst de eerste aardbeien van het seizoen mag aanbieden.

Voor het seizoen over is geven we u graag nog een simpel aardbeigerechtje mee:

Verloren krentenbrood met lentefruit en specerijen

4 dikke plakken krentenbrood
50 g boter
2 dl melk
2 eitjes
12 aardbeien
1 bakje frambozen
1 potje kersen op sap
basilicum
1 kaneelstokje
zwarte peper
2 kruidnagels

- Meng de melk met de eieren.
- Wentel de sneetjes brood in dit mengsel en bak in gesmolten boter.
- Snij de aardbeien in 4.  Doe ze in een pan met kersen, sap, kaneel, wat peper en kruidnagels.
- Laat even inkoken en voeg dan frambozen en basilicum toe.
- Serveer met de wentelteefjes.

Bio?!

Bioproducten zijn duidelijk duurder, maar zijn ze ook gezonder?  Of zijn ze lekkerder?  Waarom zou u voor bio kiezen?
Bio is natuurlijk en er mag niet bestreden worden met chemische middelen.  Er mogen wel natuurlijk/biologische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt.  Bio is in eerste instantie duurder omdat het arbeidsintensiever is.  Daarnaast is de opbrengst meestal ook kleiner.
Bio is dus pesticidevrij.  Maakt dat bioproducten gezonder? Nee.
Koop dus bioproducten omdat u gelooft in het landbouwsysteem, omdat u een diervriendelijke landbouw wil, omdat het milieu minder belast wordt...  Toekomstgericht denken dus!

Wij promoten tijdens de bioweek graag lokale en seizoensgebonden producten.  Tijdens ons walking dinner op 11 juni kan u proeven van biokip, rabarber uit eigen tuin, de lekkerste aardbeitjes, fair trade vanille, lokale appeltjes,... reden genoeg toch?
Meer info op onze evenementenpagina!

Recht voor de raap

Raapjes zijn al van jongs af aan bekend bij kinderen. Naast de wortel belandt er ook vaak een raapjes in de schoen voor Sinterklaas. Hoe komt het dan dat bij het opgroeien de raap minder en minder populair wordt? Wortelen zijn zoeter, dat is alvast een verklaring. En veel huismoeders of – vaders weten niet wat aanvangen met een raap. Dan maar even terug naar grootmoeders tijd misschien? Een tot twee generaties geleden was de raap, en nog meer de koolraap, het voedsel van velen. Koolraap stond meer dan eens op oorlogsmenu's. En de kleinere raap vond zijn weg naar menige stoofpotten zoals de klassieke hutsepot.

Heden ten dage is de raap de koolraap in populariteit voorbij gestoken, maar veel rapen belandden nog steeds gewoon in de bak veevoer. De raap heeft geen grote culinaire traditie, ondanks vele mogelijkheden om ze zowel rauw (geraspt in combinatie met andere wortelgroenten), gekookt, gestoofd en zelfs gekarameliseerd te bereiden.

Nieuwe raapjes hoef je zelfs niet te koken.  Zoals veel primeurgroenten is alles eetbaar!

Ook in de taal merken we de invloed van de raap.  Aangezien ze vroeger vaak in de pot belandde, is de raap ook in menig spreekwoord te vinden.  'Nu zijn de rapen gaar' wil zeggen dat er onenigheid op komst is.  Recht voor de raap, waarbij de raap voor het hoofd staat, of een stuk in zijn raap/kraag, waar de raap voor het hele lichaam staat.

Gevulde raapjes

8 raapjes

1 ui

wat look

2 wortelen

1 wit van prei

1 ei

250g mascarpone

wat parmezaan en salie

• Schil de raapjes en kook ze gaar. Snij het kapje eraf en hol ze uit.
• Hak het vruchtvlees fijn.
• Snij ui, wortel en prei in brunoise en bak ze samen met de look. Meng de rest van de ingrediënten eronder (kaas, salie, ei, raap) en vul de raapjes.
• Zet ze 15 minuten in de oven.

Van arbeider tot fabrieksdirecteur

In de 19de eeuw kende Aalst een heropleving onder impuls van de vele textielfabrieken.  Goed nieuws voor de nieuwe klasse, de bourgeoisie, niet zo'n goed nieuws voor de arbeidersklasse die uitgebuit werd.

Nieuwe herenhuizen rijzen op in de stationsbuurt en deze zijn natuurlijk ook het kader voor talloze sociale evenementen.  Bijgeloof is in die tijd nooit ver weg, dus je kon maar beter nooit dertien gasten rond de tafel hebben (tenzij een van de gasten hoogzwanger was).  Men geloofde dat de eerste die de tafel verliet, binnen de twaalf maanden zou sterven.  Een optie was om gewoon allemaal tegelijk van tafel te gaan, maar in Parijs startte ook de traditie van de 'quatorzième', een man (of vrouw) die zijn (haar) brood verdiende door mee aan tafel te schuiven als veertiende gast.  Werkzekerheid had je natuurlijk niet, maar mee genieten van een diner en dan nog betaald krijgen, klinkt niet zo slecht als job.  Uiteraard moest de veertiende gast wel onderlegd genoeg zijn om te kunnen deelnemen aan de gesprekken aan tafel.

Een diner in de 19de eeuw bij de bourgeoisie brengt niet zoveel anders op tafel dan nu.  De keuken is sterk geïnspireerd door de Franse culinaire tradities: veel boter en room.  Groenten zijn er wel, maar vlees wordt meer gewaardeerd.  Voor de arbeiders was er een eentonig dieet van aardappelen en ajuinen, voor de burgerij raapjes, bloemkool, erwten, wortelen, ...

Meer weten over de 19de eeuw in Aalst?  Boek onze wandeling 'Van arbeider tot fabrieksdirecteur' met sneukels, dessertenbuffet of diner!
In samenwerking met Le Goût du Passé

Oogstseizoen

Op dit moment is er allerlei heerlijks en supervers te verkrijgen van groenten en fruit.  Appels, peren en tomaten springen er zeker uit nu.  Het aanbod op gebied van tomaten is zoveel ruimer dan vroeger: naast de gewone tomaat, vind je nu zeker overal trostomaten, pruimtomaten, kerstomaten of zelfs Coeur de Boeuf (een tomaat met een rare vorm die de uitvinder bedacht heeft met deze naam omwille van zijn gelijkenis met...) en een arrangement aan tomaatjes van groen tot geel tot bruinrood.  Hoe gezond een rijpe vrucht dan al niet mag zijn, de plant zelf is familie van de nachtschade (zoals de aardappelen) en dus uitermate giftig.  Oorspronkelijk afkomst uit Midden-Amerika werd de dieprode tomaat een lieveling in de Italiaanse keuken.  De familie Cirio bedacht voor het eerst het idee om tomaat in conserven te bewaren om de heerlijke smaak ook in de winter te kunnen genieten.  Deze ondernemende familie had tal van delicatessenzaken in Europa, van Parijs tot Sint-Petersburg, van Londen tot ... Brussel.  De oorspronkelijke delicatessenzaak is nu omgevormd tot een brasserie naast het beursgebouw en is nog steeds een pareltje van Brusselse art nouveau.  Maar ook in de supermarkt vindt u de Cirio's nog steeds terug: met hun blauw en rode etiketten staan ze nog steeds garant voor lekkere tomatenpuree en tomaten in blik!

Hou gerechten met tomaat simpel en combineer met producten die hun smaak optimaal tot hun recht laten komen, zoals basilicum, balsamico-azijn, mozzarella,...

Tarte tatin van kerstomaten

20 g boter

1 el witte wijnazijn

2 el bruine suiker

500 g kerstomaten

1 rol bladerdeeg

• Verwarm boter, azijn en suiker in een anti-aanbakpan.
• Snij de kerstomaatjes doormidden en plaats ze in de pan met de snijkant naar beneden.
• Plaats er de bladerdeeg over en druk aan aan de zijkanten.
• Bak 15 minuten in de oven op 220°C.